ضخامت سنج رنگ و پوشش و انواع آن
برای تعیین ضخامت و میزان رنگ و لعاب به وسیله یک دستگاه به نام ضخامت سنج، این کار انجام می‌شود. دستگاه‌های ضخامت سنج میتوانند به راحتی ضخامت لعاب و پوشش رنگ را با هر نوع ضخامت نشان دهند. این دستگاه‌ها با دو روش به طور معمول، ضخامت را اندازه گیری می‌کنند:
1. پراب جدا
2. پراب سرخود
امکان سنجش ضخامت رنگ بر اساس دو مکانیزم انجام می‌شود. در این دستگاه‌ها مکانیزم القای مغناطیسی و جریان گردابی، دو مکانیزم مهم هستند که با یکدیگر ترکیب شده و منجر به کار کردن دستگاه می‌شوند. این کار می‌تواند به مهندسین و افراد تکنسین متخصص در این زمینه کمک کند تا ضخامت را به درستی و در دامنه وسیع‌تر تشخیص دهند.
در حال حاضر ضخامت سنج‌های مختلفی در بازار وجود دارند که برخی به شکل کاملا دیجیتال بوده و حتی امکان ذخیره سازی عدد را دارند اما در مقابل برخی هم این امکان را ندارند. به هر ترتیب، این ضخامت سنج‌ها میتوانند اطلاعات آماری دقیق، انحراف استاندارد و بالاترین و پایین‌ترین مقدار مورد سنجش را در ضخامت سنجی نشان دهند.
در نوع دیگری از اندازه گیری‌ها نیاز است تا قطعات بر اساس شکل خود اندازه گیری شوند. یعنی در یک وسیله یا یک محصول، نیاز است تا پوشش با ضخامت‌های متفاوت اما استاندارد وجود داشته باشد. به همین دلیل تشخیص آنها متفاوت است. به خصوص در مورد برخی از قطعات که اصلا فلزی نیستند. به همین دلیل نمی‌توانیم برای تشخیص ضخامت آنها از ضخامت سنج پراب استفاده کنیم.
اگر شکل قطعات ما متفاوت باشند و جنس آنها فلز غیر آهنی باشند، باید از دستگاه ضخامت سنج مگنتیت اینداکشن استفاده کنیم. اگر هم فلزی نباشند، باید از روش eddy current استفاده کنیم. به هر حال، استاندارد ضخامت سنجی رنگ در هر قطعه متفاوت از دیگری است.
روش‌های ضخامت سنجی رنگ و پوشش
استاندارد ضخامت سنجی رنگ و تعیین آن برای تمام بازرسان کنترل کیفیت در کارخانجات و حتی تعمیرکاران و کارشناسان فنی خودرو در نمایندگی‌های تعمیر و فروش، بسیار ضروری است. در این مکان‌ها با توجه به این که قطعه مورد نظر از چه جنسی است و نوع استاندارد آن چقدر است، این افراد سعی می‌کنند میزان استاندارد پوشش را تشخیص داده و آن را با دستگاه‌های مختلف و روش‌های متفاوت مورد سنجش قرار دهند.
در روش اول فرض بر این است که کل بدنه یک قطعه توسط مانند اتاقک خودرو، باید یک دست و به طور کامل با یک ضخامت باشد. براین کار باید دستگاه پراب تشخیص به کار برد که مربوط به تشخیص ضخامت فلزات مهندسی جوشکاری باشد.
در روش دوم تشخیص برای قطعاتی است که باید ضخامت متفاوتی در جای جای خود داشته باشند. ممکن است محصول تولید شده از جنس فلز آهن یا غیر آهن باشد و یا حتی از نوع غیر فلز باشد و باید در نقاط مختلف خود، حجم و ضخامت پوشش متفاوت داشته باشد. در این مورد باید از دستگاه‌ها و روش‌های پراب جدا استفاده کرد.
انتخاب ضخامت سنج مناسب
برای انتخاب ضخامت‌سنج رنگ مناسب، باید نوع سطح مورد نظر (فلزی، غیرفلزی، صاف یا زبر)، نوع پوشش (رنگ، اپوکسی، لعاب و…) و دقت مورد نیاز در پروژه را در نظر گرفت. دستگاه‌های ضخامت‌سنج در دو نوع مغناطیسی و جریان گردابی طراحی می‌شوند که هرکدام برای سطوح خاصی کاربرد دارند.
همچنین با توجه به روش های ضخامت سنجی ، انتخاب ضخامت سنج صورت میگیرد که این روش ها به دو صورت زیر است:
روش غیرمخرب : این روش شامل استفاده از دستگاه‌های دیجیتال مغناطیسی یا جریان گردابی است که بدون آسیب به پوشش، ضخامت آن را اندازه‌گیری می‌کنند. این شیوه در صنایع بسیار رایج و مورد ترجیح است. همچنین در انواع تست جوش استفاده از روش غیر مخرب نیز رایج است.
روش مخرب : در این روش، بخش کوچکی از پوشش تراشیده می‌شود تا ضخامت آن به‌طور دقیق محاسبه شود. این تکنیک معمولاً در آزمایشگاه و برای آزمون‌های دقیق‌تر استفاده می‌شود.
همچنین قابلیت‌هایی مانند نمایش دیجیتال، ثبت داده، اتصال به کامپیوتر و مقاومت در برابر شرایط محیطی میتوانند در انتخاب دستگاه تأثیرگذار باشند. انتخاب صحیح ضخامت‌سنج، دقت اندازه‌گیری را افزایش داده و از هزینه‌های ناشی از خطای پوشش جلوگیری می‌کند.
کالیبراسیون ضخامت سنج
استاندارد ضخامت سنجی رنگ برای تولید یک محصول با کیفیت بسیار ضروری و حائز اهمیت است. اگر از این دستگاه زیاد استفاده شود، به احتمال بسیار زیاد دقت آن کم و کمتر خواهد شد. باید این دستگاه را مجددا تنظیم و کالیبراسیون کنیم تا بتوانیم از آن به درستی استفاده کنیم.
دقت اندازه گیری در هر وسیله‌ای امکان دارد بعد از مدتی کاهش پیدا کند. هدف از کالیبره کردن، بالا بردن دقت در اندازه گیری دستگاه است. پوشش روی اجسام آهنی و غیرآهنی را باید با دستگاه ضخامت سنج اندازه گیری کرد و کالیبراسیون در این زمینه نقش بسیار مهمی دارد. دستگاه‌هایی که ضخامت سنج دو کاره بوده و با آنها اجسام آهنی و غیر آهنی را می‌توان ضخامت سنجی کرد، باید از دو طریق تست کرد. تست بلوک آهنی و تست بلوک غیر آهنی.
اکثر دستگاه‌هایی که در داخل کشور هستند، به طور معمول یک ضخامت استاندارد بین 0 تا 1250 میکرون را اندازه گیری می‌کنند. برای کالیبراسیون باید مراحل زیر را انجام دهیم:
1. در این مرحله باید کالیبراسیون صفر انجام داد. ( zero calib)
2. برای برخی از دستگاه‌ها باید کالیبراسیون کارخانه‌ای انجام داد. ( factory calib)
3. در این مرحله نیاز است تا کالیبراسیون تک نقطه‌ای انجام شود. ( point calib )
4. برخی از دستگاه‌های اندازه گیری ضخامت باید کالیبراسیون 5 نقطه‌ای شوند که با اپلیکیشن قابل انجام بوده و دستگاه به تنهایی نمی‌تواند این تنظیم و کالیبره را انجام دهد.
رنگ پلی اورتان یکی از رنگهایی است که در اکثر مواقع برای بررسی کیفیت نیاز به ضخامت سنجی دارد ما در مقاله رنگ پلی اورتان چیست در مورد این رنگ و کاربرد آن نوشته ایم.
کاربرد ضخامت سنج رنگ و عایق در صنایع
حالا که در مورد استاندارد ضخامت سنجی رنگ مطالب کاربردی را دانستیم، بد نیست در خصوص کاربرد این دستگاه در صنایع مختلف هم بدانیم.
از دستگاه ضخامت سنج می‌توانیم در صنایع خودروسازی استفاده کنیم. در صنایع خودروسازی برای این که بدانیم ضخامت رنگ و پوشش روی بدنه چقدر است، نیاز است تا با این دستگاه ضخامت را در تک تک نقاط اتاقک خودرو بسنجیم.
در صنایع آبکاری و مصالح ساختمانی نیز از این دستگاه می‌توانیم استفاده کنیم. همچنین در صنایع کشتی سازی نیز می‌توانیم از این دستگاه استفاده کنیم.
در خصوص خودرو و صنعت خودروسازی، استفاده از این دستگاه ضرورت دارد و در خصوص این مطلب صحبت کردیم اما باید بگوییم که برای خرید و فروش خودرو نیز از این دستگاه استفاده می‌شود. بسیاری از کارشناسان این حوزه برای کارشناسی رنگ خودرو، از ضخامت سنج استفاده می‌کنند.
در هنگام از بین بردن زنگ زدگی آهن در صنایع حساس برای زدودن زنگ آهن و اجرای دوباره رنگ نیاز به این تست است.
چرا رعایت استاندارد ضخامت رنگ مهم است؟
رعایت استاندارد ضخامت رنگ اهمیت بالایی در حفظ کیفیت و دوام سازه‌ها دارد. این استانداردها با جلوگیری از خوردگی در سازه‌های فلزی، تضمین طول عمر رنگ و پوشش، و بهبود چسبندگی و مقاومت مکانیکی، نقش مهمی در افزایش ایمنی و عملکرد مطلوب سازه ایفا می‌کنند. همچنین رعایت این استانداردها موجب پایبندی به دستورالعمل‌های فنی در پروژه‌های حساس و در نهایت، ارتقاء کیفیت نهایی محصول می‌شود.
استاندارد ضخامت‌سنجی رنگ ارتباط مستقیمی با ایمنی کار در ارتفاع دارد، به‌ویژه زمانی که پوشش‌های ضدزنگ و مقاوم بر روی سازه‌های مرتفع مثل دکل‌ها، پل‌ها یا اسکلت‌های فلزی اجرا می‌شوند. اگر ضخامت رنگ کمتر از حد استاندارد باشد، سطح در معرض خوردگی قرار میگیرد و با گذشت زمان، استحکام سازه کاهش می‌یابد؛ موضوعی که می‌تواند خطرات جدی برای افرادی که در ارتفاع کار می‌کنند ایجاد کند.
نکات پایانی در انتخاب شرکت مناسب برای ضخامت سنجی رنگ
در آخر باید این موضوع را مجددا تکرار کنیم که استاندارد ضخامت سنجی رنگ برای هر جسمی متفاوت است. ضخامت رنگ و پوشش روی اجسام و محصولات مختلف تولید شده در صنایع، می‌تواند تضمین کند که قطعه مورد نظر کاملا سالم است و دچار خوردگی و پوسیدگی نمی‌شود.
رعایت استاندارد ضخامت سنجی رنگ، نه‌تنها بخشی از کنترل کیفی حرفه‌ای در پروژه‌های صنعتی محسوب می‌شود، بلکه نقشی حیاتی در حفظ ایمنی، دوام و زیبایی محصولات ایفا می‌کند. استفاده از تجهیزات معتبر، روش‌های آزموده‌شده و رعایت استانداردهای بین‌المللی، همگی گامی مهم به سوی بهره‌وری بیشتر و کاهش هزینه‌های بلندمدت هستند. شرکت آکام با استفاده از کارشناسان متخصص که در ضخامت سنجی رنگ متبحر هستند میتوانند به شما در این امر کمک کنند.
